Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, chuyển đổi số không còn là xu hướng mà đã trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp công nghiệp. Tại Việt Nam, chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, tái định hình toàn diện cách thức sản xuất, quản lý và vận hành trong ngành công nghiệp.
Không chỉ là xu hướng toàn cầu, chuyển đổi số đang trở thành yêu cầu bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh gay gắt và biến động nhanh. Chính phủ Việt Nam cũng xác định chuyển đổi số là động lực chính để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
1. Tình hình chuyển đổi số trong ngành công nghiệp Việt Nam 3 tháng đầu năm 2025
1.1 Tăng trưởng sản xuất công nghiệp
Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, khu vực công nghiệp và xây dựng tiếp tục ghi nhận đã phục hồi tích cực trong quý I/2025.
Giá trị tăng thêm của toàn ngành công nghiệp đạt mức tăng 7,32% so với cùng kỳ năm trước (năm 2024 tăng 6.71%), đóng góp 2,39 điểm phần trăm vào mức tăng trưởng chung của nền kinh tế.
Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục giữ vai trò là động lực chính với mức tăng ấn tượng 9,28%, đóng góp tới 2,33 điểm phần trăm. Ngành sản xuất và phân phối điện tăng 4,60%, đóng góp 0,18 điểm phần trăm; ngành cung cấp nước, quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 8,81%, đóng góp 0,05 điểm phần trăm. Riêng ngành khai khoáng tiếp tục suy giảm 5,76%, kéo giảm 0,17 điểm phần trăm khỏi tăng trưởng chung.
Bên cạnh đó, ngành xây dựng cũng ghi nhận sự cải thiện tích cực với mức tăng 7,99%, cao hơn so với mức 7,57% của cùng kỳ năm 2024, đóng góp 0,48 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP.
Tìm hiểu thêm: Báo cáo tình hình kinh tế – xã hội quý I năm 2025
1.2 Việt Nam ghi dấu ấn nổi bật trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế số
Trong những năm gần đây, Việt Nam đã đạt được nhiều bước tiến quan trọng trong lĩnh vực kinh tế số. Theo báo cáo của Google, giá trị nền kinh tế Internet tại Việt Nam đã tăng trưởng mạnh mẽ, từ 12 tỷ USD năm 2019 lên 14 tỷ USD, tương đương mức tăng 16% – một trong những tốc độ tăng trưởng cao nhất tại khu vực Đông Nam Á.
Dự báo từ cùng báo cáo cho thấy, Việt Nam có thể đạt mức tăng trưởng trung bình 29% mỗi năm trong giai đoạn 2020–2025, chỉ xếp sau Philippines (30%) trong khu vực. Nếu duy trì được đà phát triển này, đến năm 2025, nền kinh tế Internet của Việt Nam được kỳ vọng sẽ đạt giá trị khoảng 52 tỷ USD.
Sự tăng trưởng thể hiện sự thành công của chuyển đổi số trong doanh nghiệp
Tìm hiểu thêm: Kế hoạch chuyển đổi số của Việt Nam đến năm 2025
2. Tác động của chuyển đổi số đến doanh nghiệp công nghiệp
2.1 Nâng cao hiệu suất sản xuất
Chuyển đổi số giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu lãng phí và tăng năng suất. Việc áp dụng các công nghệ như IoT, AI và Big Data cho phép giám sát và điều chỉnh quy trình sản xuất theo thời gian thực, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động.
2.2 Tự động hóa và trí tuệ nhân tạo
Việc ứng dụng robot và AI trong sản xuất không chỉ giảm chi phí lao động mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm. Các doanh nghiệp như VinFast đã triển khai dây chuyền sản xuất tự động hóa cao, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
2.3 Chuỗi cung ứng thông minh
Chuyển đổi số giúp xây dựng chuỗi cung ứng linh hoạt và hiệu quả hơn. Việc sử dụng các nền tảng số cho phép doanh nghiệp theo dõi và quản lý chuỗi cung ứng một cách toàn diện, từ nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm cuối cùng.
3. Thách thức khi áp dụng chuyển đổi số
3.1 Chi phí đầu tư ban đầu
Việc triển khai các giải pháp công nghệ số đòi hỏi khoản đầu tư lớn, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Điều này có thể gây áp lực tài chính và làm chậm quá trình chuyển đổi số.
3.2 Thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao
Nguồn nhân lực có kỹ năng về công nghệ số còn hạn chế, gây khó khăn trong việc triển khai và vận hành các hệ thống mới. Việc đào tạo và phát triển nhân lực là yếu tố then chốt để đảm bảo thành công của chuyển đổi số.
3.3 Rào cản về tư duy và văn hóa doanh nghiệp
Sự thay đổi trong cách thức làm việc và quản lý đòi hỏi sự thích nghi từ phía lãnh đạo và nhân viên. Việc thay đổi tư duy và xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp là thách thức không nhỏ trong quá trình chuyển đổi số.
4. Giải pháp đẩy nhanh chuyển đổi số
4.1 Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực
Các doanh nghiệp cần đầu tư vào đào tạo và phát triển kỹ năng số cho nhân viên, đồng thời hợp tác với các cơ sở giáo dục để xây dựng chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu thực tế.
4.2 Hợp tác công – tư
Việc hợp tác giữa doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước, tổ chức nghiên cứu sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ kiến thức, công nghệ và nguồn lực, từ đó thúc đẩy quá trình chuyển đổi số.
4.3 Đầu tư vào hạ tầng công nghệ
Đầu tư vào hạ tầng công nghệ như mạng 5G, trung tâm dữ liệu và các nền tảng số là yếu tố quan trọng để hỗ trợ chuyển đổi số trong ngành công nghiệp.
Vai trò của chuyển đổi số trong quản lý và phân tích kinh doanh
5. Case Study: Doanh nghiệp tiên phong trong chuyển đổi số
5.1 VinFast – Nhà máy ô tô số hóa toàn diện đầu tiên tại Đông Nam Á
Tổng quan
VinFast, thuộc Tập đoàn Vingroup, khởi công nhà máy sản xuất ô tô tại Hải Phòng vào năm 2017 với diện tích 335 ha và tổng vốn đầu tư lên tới 3,5 tỷ USD. Đây là nhà máy ô tô đầu tiên tại Đông Nam Á được số hóa toàn diện, triển khai trong thời gian kỷ lục 21 tháng.
Giải pháp công nghệ
- Hệ sinh thái công nghệ VinGroup: VinFast tận dụng các công ty thành viên như VinAI, VinBigData và VinES để phát triển công nghệ AI, dữ liệu lớn và pin điện.
- Trợ lý ảo ViVi: VinFast tích hợp trợ lý ảo ViVi, sử dụng AI và xử lý ngôn ngữ tự nhiên, vào các dòng xe điện để nâng cao trải nghiệm người dùng.
Kết quả
- VinFast đã nhanh chóng trở thành thương hiệu ô tô hàng đầu tại Việt Nam, với sản lượng bán hàng tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian ngắn.
5.2 Tân Á Đại Thành – Chuyển đổi số trong sản xuất và quản lý chất lượng
Tổng quan
Tân Á Đại Thành là tập đoàn đa ngành hàng đầu Việt Nam, chiếm hơn 50% thị phần bồn nước dân dụng và công nghiệp, cung cấp khoảng một triệu sản phẩm mỗi năm.
Giải pháp công nghệ
- Ứng dụng công nghệ số: Tập đoàn đã áp dụng các giải pháp công nghệ hiện đại vào quy trình sản xuất và quản lý chất lượng, nhằm nâng cao hiệu quả và đáp ứng nhu cầu thị trường.
Kết quả
- Tân Á Đại Thành đã được vinh danh trong Top 10 Thương hiệu mạnh tiên phong đổi mới sáng tạo năm 2024, khẳng định vị thế dẫn đầu trên thị trường.
Tìm hiểu thêm: Tân Á Đại Thành: Chất lượng sản phẩm tạo dựng cốt lõi thương hiệu
5.3 Nhựa Bình Minh – Tự động hóa và giám sát sản xuất bằng IoT
Tổng quan
Nhựa Bình Minh là doanh nghiệp hàng đầu trong ngành nhựa Việt Nam, với thị phần đứng đầu tại miền Nam và thứ hai toàn quốc.
Giải pháp công nghệ
- Hệ thống IoT: Công ty đã triển khai hệ thống IoT để giám sát và thu thập dữ liệu từ các dây chuyền sản xuất, giúp theo dõi tình trạng máy móc và phát hiện sớm sự cố.
Kết quả
- Việc áp dụng công nghệ số đã giúp Nhựa Bình Minh nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm thiểu sự cố và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.
KẾT LUẬN
Những case study trên cho thấy chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yếu tố quyết định trong việc nâng cao năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp công nghiệp Việt Nam. Việc ứng dụng công nghệ như AI, IoT và dữ liệu lớn đã giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, cải thiện quản lý chất lượng và đáp ứng nhanh chóng nhu cầu thị trường.
Tìm hiểu thêm: Chuyển đổi số đang tái định hình ngành Công nghiệp Việt Nam
Liên hệ tư vấn
Bạn đang tìm hiểu các giải pháp thông minh cho doanh nghiệp?
Liên hệ với VNTT ngay hôm nay để được Demo và tư vấn triển khai miễn phí!
Công ty CP Công nghệ & Truyền thông Việt Nam (VNTT)
– Địa chỉ: Tầng 16, Toà nhà WTC Tower , Số 1, Đường Hùng Vương, Phường Hoà Phú, Thành phố Thủ Dầu Một, Tỉnh Bình Dương .
– Hotline: 1800 9400 – 0274 222 0222
– Email: dvkh@vntt.com.vn
– Facebook: https://facebook.com/eDatacenterVNTT
– Zalo OA: https://zalo.me/edatacentervntt
